Bao Bì Cấp 1 2 3 Là Gì? Phân Biệt Chi Tiết Từng Loại

Trong ngành sản xuất và logistics, không phải mọi bao bì đều giống nhau. Chúng được phân chia thành ba cấp độ khác nhau là bao bì cấp 1, bao bì cấp 2 và bao bì cấp 3. Bao bì cấp 1, 2, 3 được phân loại dựa trên mức độ tiếp xúc với sản phẩm và chức năng bảo vệ trong chuỗi cung ứng. Nếu bạn đọc muốn biết rõ hơn về bao bì cấp 1 2 3 là gì, công dụng của từng loại thì hãy cùng Anppha Tech tìm hiểu chi tiết ngay sau đây.

Bao bì cấp 1 2 3 là gì?

Bao bì cấp 1, 2, 3 là hệ thống phân loại theo ba tầng trong quy trình đóng gói sản phẩm. Mỗi cấp bao bì đảm nhiệm một vai trò khác nhau: Bao bì cấp 1 dùng để chứa trực tiếp sản phẩm, bao bì cấp 2 dùng để gom nhóm nhiều sản phẩm lại với nhau và bao bì cấp 3 là lớp ngoài cùng, bảo vệ toàn bộ hàng hóa trong quá trình lưu kho và vận chuyển số lượng lớn.

Bao bì cấp 1 là gì?

Bao bì cấp 1, hay còn được gọi là bao bì sơ cấp (primary packaging), là lớp vật liệu tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm. Đây là lớp đóng gói mà người tiêu dùng cuối cùng thường nhìn thấy và tiếp xúc đầu tiên. Ví dụ, chai chứa nước, giấy gói kẹo, hoặc vỉ thuốc.

Đặc điểm nổi bật và dễ nhận diện biết nhất của bao bì cấp 1 chính là sự tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm. Chính vì điều này nên mọi vật liệu sử dụng cho bao bì cấp 1 đều phải đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt, đảm bảo không xảy ra sự thôi nhiễm hay phản ứng hóa học nào làm biến đổi chất lượng sản phẩm.

Các loại vật liệu thường dùng cho bao bì cấp 1

Tùy thuộc vào đặc tính của sản phẩm (lỏng, rắn, khí, nhạy cảm với ánh sáng hay không), vật liệu cho bao bì sơ cấp rất đa dạng. Các lựa chọn phổ biến bao gồm nhựa nguyên sinh như PET, PP, PE (thường dùng cho chai lọ); thủy tinh cho các sản phẩm cần duy trì hương vị hoặc độ tinh khiết; kim loại (như nhôm cho lon nước hoặc thiếc cho hộp) và các loại màng ghép phức hợp đa lớp để bảo quản thực phẩm tối ưu.

Ví dụ thực tế về bao bì cấp 1 theo ngành hàng

Trong ngành thực phẩm, bao bì cấp 1 chính là chai nước suối, lon bia, túi đựng snack, hay hộp sữa giấy. Đối với ngành dược phẩm, bao bì cấp 1 là vỉ thuốc (nhôm và PVC), lọ thủy tinh đựng vắc-xin, hoặc ống tiêm đã chứa sẵn thuốc. Ngành mỹ phẩm là các tuýp kem đánh răng, lọ kem dưỡng da hay chai dầu gội đầu.

Bao bì cấp 2 là gì?

Đi ra ngoài một lớp, chúng ta gặp bao bì cấp 2, hay còn gọi là bao bì thứ cấp (secondary packaging). Lớp bao bì này không tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm mà có nhiệm vụ bao bọc một hoặc nhiều đơn vị bao bì cấp 1. Mục đích chính của nó là gom nhóm các sản phẩm riêng lẻ lại để thuận tiện cho việc bán hàng, trưng bày và bảo vệ bổ sung.

Chức năng quan trọng nhất của bao bì thứ cấp là gom nhóm sản phẩm. Hãy nghĩ đến lốc 6 lon bia hay hộp giấy chứa 12 gói bánh. Ngoài ra, đây còn là “gương mặt” marketing quan trọng tại điểm bán lẻ, nơi các thương hiệu thể hiện thông tin, hình ảnh và thu hút khách hàng. Nó cũng bảo vệ thêm cho bao bì cấp 1 khỏi các va đập nhẹ.

Vật liệu sản xuất bao bì cấp 2

Vì không tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm, yêu cầu về vật liệu của cấp độ này có phần khác biệt. Các vật liệu phổ biến nhất cho bao bì cấp 2 là giấy (như bìa carton mỏng, giấy duplex) và đôi khi là nhựa hoặc màng co nilon. Ưu tiên hàng đầu khi lựa chọn vật liệu này là khả năng in ấn tốt để truyền tải thông điệp thương hiệu và độ cứng cáp vừa phải để giữ form cho nhóm sản phẩm, tất nhiên là với một chi phí hợp lý.

Ứng dụng bao bì cấp 2 trong thực tế

Ví dụ rất rõ ràng là hộp giấy bên ngoài tuýp kem đánh răng (tuýp kem là cấp 1, hộp giấy là cấp 2). Các ứng dụng khác bao gồm hộp giấy carton đựng 10 vỉ thuốc, hoặc màng co nilon bọc quanh vài chai dầu gội trong chương trình khuyến mãi. Chúng giúp việc sắp xếp trên kệ siêu thị trở nên gọn gàng và chuyên nghiệp hơn.

Bao bì cấp 3 là gì?

Cuối cùng, bao bì cấp 3 (tertiary packaging) là lớp “áo giáp” ngoài cùng. Đây là loại bao bì được sử dụng để gom nhóm số lượng lớn các đơn vị bao bì cấp 2 (hoặc đôi khi là cấp 1) nhằm mục đích lưu kho an toàn, xử lý hiệu quả và vận chuyển đường dài, đặc biệt là trong xuất khẩu. Người tiêu dùng cuối hiếm khi nhìn thấy lớp bao bì này.

Vai trò chính của các loại bao bì cấp 3 là đảm bảo an toàn tuyệt đối cho hàng hóa trong suốt hành trình, từ nhà máy đến kho phân phối. Chúng được thiết kế để tối ưu hóa không gian container, cho phép xếp chồng (stacking) hiệu quả mà không làm hỏng sản phẩm bên trong, và bảo vệ hàng khỏi các tác động mạnh của môi trường như độ ẩm hay va đập.

Loại vật liệu và cấu trúc bao bì cấp 3

Vật liệu chủ đạo cho bao bì tam cấp là các loại carton sóng (corrugated cardboard) loại cứng, nhiều lớp, có khả năng chịu lực cao. Bên cạnh đó là gỗ (thường dùng làm pallet hoặc thùng gỗ) và các loại màng quấn PE công nghiệp (màng chít) để cố định các thùng hàng trên pallet. Trong vận chuyển quốc tế, container kim loại cũng có thể được xem là một dạng bao bì cấp 3.

Hình thức phổ biến của bao bì cấp 3

Hình thức phổ biến nhất bạn thường thấy trong các kho hàng là các thùng carton lớn (shipping cartons) chứa nhiều hộp sản phẩm (cấp 2). Những thùng này sau đó được xếp ngay ngắn trên một pallet gỗ và được quấn màng PE xung quanh để tạo thành một khối hàng hóa thống nhất. Đây chính là một đơn vị vận chuyển tiêu chuẩn trong logistics.

So sánh chi tiết bao bì cấp 1, 2, 3

Để có cái nhìn tổng quan và rõ ràng nhất về sự khác biệt, việc đặt ba cấp độ bao bì này lên bàn cân so sánh là rất cần thiết. Mỗi loại có một vai trò và tiêu chuẩn hoàn toàn khác nhau trong hệ thống đóng gói.

Tiêu chuẩn quan trọng đối với từng cấp độ bao bì

Việc hiểu rõ chức năng là chưa đủ, doanh nghiệp cần phải tuân thủ các tiêu chuẩn cụ thể cho từng cấp độ để đảm bảo chất lượng và tính pháp lý. Yêu cầu tiêu chuẩn giảm dần từ cấp 1 đến cấp 3, nhưng mỗi cấp đều có những quy định riêng biệt.

Tiêu chuẩn bao bì cấp 1

Đối với cấp độ tiếp xúc trực tiếp, an toàn là ưu tiên tuyệt đối.

Bao bì cấp 1, đặc biệt bao bì thực phẩm và dược phẩm phải tuân thủ các bộ tiêu chuẩn khắt khe như GMP (Thực hành sản xuất tốt), các quy định của FDA (Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) hoặc các chứng nhận ISO tương đương về quản lý chất lượng. Vật liệu phải được kiểm nghiệm không chứa kim loại nặng vượt ngưỡng cho phép, không thôi nhiễm chất độc hại. Ngay cả mực in cũng phải là loại an toàn (food grade) và tuyệt đối không được in vào mặt tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm.

Tiêu chuẩn bao bì cấp 2 và cấp 3

Trong khi đó, hai cấp độ còn lại tập trung nhiều hơn vào tính cơ lý.

Đối với bao bì cấp 2, tiêu chuẩn tập trung vào độ bền cơ học để bảo vệ sản phẩm bên trong, khả năng chống ẩm ở mức độ nhất định và chất lượng in ấn phải rõ nét, đúng màu sắc thương hiệu. Ngược lại, tiêu chuẩn cho bao bì cấp 3 là về khả năng chịu tải trọng (khả năng xếp chồng), chống va đập và độ bền trong các điều kiện môi trường khắc nghiệt. Khi xuất khẩu, chúng còn phải tuân thủ các tiêu chuẩn vận chuyển quốc tế, ví dụ như tiêu chuẩn ISPM 15 cho pallet gỗ (xử lý chống côn trùng).

Xu hướng phát triển bao bì cấp 1 2 3 hiện nay

Nhìn về tương lai, ngành sản xuất bao bì đang có những bước chuyển mình mạnh mẽ và điều này áp dụng cho cả ba cấp độ. Xu hướng lớn nhất hiện nay là tính bền vững. Các doanh nghiệp đang tích cực nghiên cứu vật liệu thân thiện với môi trường, sử dụng nhựa tái chế (rPET), vật liệu sinh học tự phân hủy cho bao bì cấp 1. Song song đó, công nghệ “in ấn xanh” và tối ưu hóa thiết kế (light-weighting) được áp dụng để giảm trọng lượng bao bì cấp 2 và 3, qua đó giảm chi phí vận chuyển và lượng khí thải carbon.

Lời kết

Mong rằng những chia sẻ chi tiết về bao bì cấp 1 2 3 là gì Cơ Khí Anpha vừa chia sẻ trong bài viết trên đã giúp bạn đọc có thêm được những thông tin có ích, hiểu đúng và áp dụng chuẩn xác để giúp bảo toàn chất lượng sản phẩm.