Hướng Dẫn Công Thức Làm Cám Viên Chăn Nuôi Tại Nhà

Giá thức ăn công nghiệp liên tục leo thang đang làm cho lợi nhuận của các hộ chăn nuôi giảm sút nghiêm trọng. Vì vậy, việc tự sản xuất cám viên tại nhà chính là giải pháp tối ưu giúp người chăn nuôi cắt giảm chi phí, đồng thời kiểm soát được chất lượng dinh dưỡng thức ăn của vật nuôi. Trong bài viết này, bạn đọc hãy cùng Cơ Khí Anpha tìm hiểu chi tiết lợi ích khi tự làm cám viên tại nhà và công thức làm cám viên chuẩn cho các loại vật nuôi.

Tại sao nên tự làm cám viên tại nhà?

Tự làm cám viên không chỉ là một lựa chọn tối ưu về mặt kinh tế cho bà con mà còn giúp cho bà con kiểm soát chất lượng thức ăn và toàn bộ quá trình chăn nuôi từ đầu vào cho đến chất lượng thành phẩm cuối cùng.

So với việc mua cám công nghiệp thì chi phí để bà con tự sản xuất thức ăn chăn nuôi rẻ hơn rất nhiều. Điều này đặc biệt có ý nghĩa với các trang trại quy mô vừa và nhỏ, giúp tối ưu đáng kể lợi nhuận.

Khi tự làm cám viên tại nhà, bà con có thể tự điều chỉnh công thức, tăng giảm thành phần để phù hợp với từng giai đoạn phát triển của vật nuôi. Ví dụ như: gà con cần nhiều chất đạm, heo cần nhiều năng lượng,… những điều này bà con có thể tự quyết định được.

Việc tự sản xuất cám viên tại nhà cũng giúp cho bà con không còn phải lo lắng về các chất bảo quản hay thành phần không rõ nguồn gốc có trong cám công nghiệp. Thay vào đó là tự chủ nguồn nguyên liệu sạch, tươi mới, tận dụng được các phụ phẩm nông nghiệp sẵn có để làm thức ăn cho vật nuôi.

Đặc biệt, nguồn thức ăn tươi mới, đúng công thức và không hóa chất cũng giúp vật nuôi phát triển khỏe mạnh, lớn nhanh và cho chất lượng thịt, trứng tốt hơn.

Nguyên liệu cần thiết để làm cám viên

Để làm ra được những mẻ cám viên chất lượng, việc lựa chọn và phối trộn nguyên liệu là công đoạn quan trọng cần đặc biệt chú ý. Trong cám viên chăn nuôi cần đảm bảo có đủ các thành phần chính dưới đây:

Nhóm nguyên liệu cung cấp năng lượng

Đây là thành phần chiếm tỷ trọng lớn nhất trong viên cám, có tác dụng cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống của vật nuôi. Các nguyên liệu này gồm có: Ngô hạt (bắp), cám gạo, khoai hoặc sắn.

Nhóm nguyên liệu giàu protein

Protein (chất đạm) là nguồn dinh dưỡng quyết định trực tiếp đến tốc độ tăng trưởng, phát triển cơ bắp của vật nuôi. Bà con có thể cung cấp nguồn protein cho vật nuôi qua các loại nguyên liệu như: Bột cá, bột đậu tương (khô dầu đậu nành), và ốc, cua, tôm tép tươi xay nhỏ để bổ sung đạm và canxi tự nhiên.

Nhóm nguyên liệu bổ sung

Ngoài nguyên liệu cung cấp năng lượng và protein, trong cám viên – thức ăn của vật nuôi cũng cần một số loại nguyên liệu bổ sung khác để đảm bảo vật nuôi phát triển toàn diện và khỏe mạnh như: Bột xương, vỏ sò nghiền để cung cấp canxi và phốt pho; Muối ăn giúp cân bằng điện giải, kích thích vị giác; Premix Vitamin và khoáng chất để bổ sung các vi chất thiết yếu mà các nguyên liệu thô không cung cấp đủ.

Công thức làm cám viên cho từng loại vật nuôi

Mỗi loại vật nuôi, ở từng giai đoạn khác nhau sẽ có yêu cầu riêng về dinh dưỡng vật nuôi. Dưới đây là những công thức làm cám viên cho vật nuôi đã được nhiều bà con áp dụng và cho hiệu quả tốt.

Công thức cám viên cho gà

Gà con từ 2-8 tuần tuổi: Giai đoạn này gà con cần hàm lượng đạm rất cao để phát triển khung xương và cơ thể nên công thức làm cám viên sẽ như sau:

• Bột bắp xay nhuyễn: 30%
• Cám gạo: 25%
• Bột cá: 20%
• Bột đậu tương: 20%
• Bột xương: 3%
• Premix Vitamin: 2%

Gà trưởng thành (nuôi thịt): Ở giai đoạn này thường tập trung vào việc tăng trọng lượng cho gà nên công thức cám viên cho gà trưởng thành sẽ gồm:

• Ngô hạt: 50%
• Cám gạo: 20-25%
• Cá con/ốc/cua xay: 10%
• Rau xanh (rau muống, bèo): 10%
• Bột bánh dầu (khô dầu lạc): 5%

Gà đẻ trứng: Khác với gà con hay gà trưởng thành, gà đẻ trứng cần được tăng cường nguồn canxi và khoáng chất để tạo vỏ trứng nên công thức chuẩn sẽ như sau:

• Ngô hạt: 50%
• Cám gạo: 20%
• Bánh dầu: 10%
• Bột đậu xanh: 10%
• Premix Vitamin + Khoáng: 10%

Công thức cám viên cho lợn

Lợn con tách sữa (10-30kg) hệ tiêu hóa còn non nên cần nguồn thức ăn dễ tiêu, giàu dinh dưỡng. Bà con có thể áp dụng công thức làm cám viên gồm: Ngô 30%, cám gạo 20%, tấm gạo 20%, bột đậu tương 10%, bột cá 8%, đạm, xơ, béo 12%

Lợn choai (30-60kg) Đây là giai đoạn lợn phát triển mạnh nên công thức làm cám viên cần cân bằng năng lượng và protein, cụ thể như:

• Ngô: 40%
• Cám gạo: 20%
• Bột đậu tương: 20%
• Bổ sung thêm các loại rau củ, khoai lang để tăng chất xơ.

Lợn thịt (xuất chuồng): Đây là thời điểm vỗ béo cho lợn để chuẩn bị xuất chuồng nên cần cung cấp năng lượng cao. Công thức cám viên lúc này cần có:

• Bột bắp: 50%
• Cám gạo: 28%
• Bột cá: 5% (có thể giảm dần)
• Bánh dầu lạc: 10%
• Bánh dầu dừa: 5%

Lưu ý quan trọng khi làm cám viên

Để quy trình sản xuất cám viên đạt hiệu quả cao nhất, bà con cần chú ý một vài điểm sau.

Cám viên phải có độ cứng vừa phải, không dễ vỡ vụn khi vận chuyển nhưng cũng không quá cứng khiến vật nuôi khó ăn. Màu sắc viên cám cần đồng đều, bề mặt bóng nhẹ.

Sau khi ép xong, cám cần được phơi hoặc sấy khô để độ ẩm xuống dưới 10% nhằm tránh nấm mốc, sau đó cần cám để ở nơi khô ráo, thoáng mát.

Toàn bộ dụng cụ và máy móc đóng gói bột, hạt sử dụng để làm cám viên phải được làm sạch kỹ càng trước và sau mỗi lần sử dụng để loại bỏ nguyên liệu cũ, tránh vi khuẩn phát triển gây hại cho sức khỏe vật nuôi. Ngoài ra nguyên liệu đầu vào phải đảm bảo tươi, sạch, không bị ẩm mốc, ôi thiu.

Lời kết

Mong rằng những công thức làm cám viên chi tiết và các lưu ý quan trọng Cơ Khí Anpha vừa chia sẻ trong bài viết trên sẽ có ích với bạn đọc.