Quy Trình Sản Xuất Sữa Hạt Sen Chi Tiết Từ A – Z

Sữa hạt sen là loại thức uống thơm ngon, có giá trị dinh dưỡng cao, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và được thị trường ưa chuộng, tiêu thụ với số lượng lớn. Trong bài viết dưới đây, Cơ Khí Anpha sẽ phân tích và chia sẻ đến bạn đọc các công đoạn cụ thể trong một quy trình sản xuất sữa hạt sen công nghiệp, giúp bạn biết được món đồ uống hấp dẫn và quen thuộc này được làm ra như thế nào, gồm những công đoạn ra sao.

Những lý do sữa hạt sen được thị trường ưa chuộng

Sữa hạt sen là món đồ uống được chế biến từ hạt sen, nước, đường và có thể thêm một số nguyên liệu khác để tăng hương vị (tùy thuộc từng thương hiệu). Với mùi thơm đặc trưng của hạt sen, vị bùi bùi thanh mát giúp món đồ uống này nhanh chóng được nhiều người ưa chuộng, là sự thay thế các loại sữa có nguồn gốc từ động vật và đặc biệt thích hợp với người ăn chay.

Hàm lượng dinh dưỡng trong sữa hạt khá đa dạng từ vitamin nhóm B đến các khoáng chất thiết yếu như magie, kali, photpho và protein, trong đó protein chiếm hàm lượng cao nhất. Ngoài ra, sữa hạt sen còn có nhiều ưu điểm khác là không có chứa lactose và hỗ trợ cải thiện giấc ngủ, cải thiện hệ tiêu hóa rất hiệu quả.

Yếu tố nào quyết định chất lượng của sữa hạt sen

Sữa hạt sen thành phẩm có ngon hay không phụ thuộc rất nhiều ở khâu chọn nguyên liệu chính, nguyên liệu bổ sung và quy trình sản xuất sữa hạt tiêu chuẩn.

Đối với hình thức sản xuất sữa hạt sen công nghiệp, hai loại hạt sen chính thường được sử dụng là hạt sen tươi và hạt sen khô. Tuy nhiên, do hạt sen thu hoạch theo mùa nên việc sản xuất sữa hạt sen tươi không được phổ biến. Đa phần sữa hạt sen sản xuất công nghiệp đều làm từ hạt sen khô.

Công nghệ hiện đại và quy trình sản xuất tiêu chuẩn cũng là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sữa. Một quy trình sản xuất hiện đại sẽ giúp giữ lại tối đa hàm lượng dưỡng chất đồng thời cũng đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng vệ sinh, an toàn của sữa hạt.

Ngoài ra, để tạo độ ngọt và tăng hương vị cho sữa hạt sen, đường và hương liệu tự nhiên cũng được sử dụng với một tỉ lệ vừa phải.

Quy trình sản xuất sữa hạt sen chi tiết từng bước

Từ hạt sen nguyên liệu ban đầu, cần trải qua một quá trình gồm nhiều công đoạn để làm ra những chai sữa hạt sen thành phẩm. Dưới đây là các bước cụ thể trong quy trình sản xuất sữa hạt sen tiêu chuẩn để bạn tham khảo.

Bước 1 – Lựa chọn và sơ chế hạt sen

Bước đầu tiên trong quy trình sản xuất sữa hạt sen là lựa chọn nguyên liệu và sơ chế. Hạt sen sau khi thu mua về sẽ được đưa qua hệ thống sàng lọc để loại bỏ các hạt lép, hư hỏng, và tạp chất lẫn vào trong quá trình thu hoạch.

Sau đó, hạt tiếp tục được đưa vào máy rửa công nghiệp để rửa sạch bụi bẩn rồi ngâm trong nước ấm khoảng 4-6 giờ cho hạt nở mềm, giúp quá trình xay nhuyễn sẽ diễn ra dễ dàng và nhanh chóng hơn. Hạt sen sau khi nở sẽ được loại bỏ phần tim giữa hạt để sữa làm ra không bị đắng.

Bước 2 – Xay nhuyễn và nghiền hạt sen

Hạt sen được làm sạch tim xong sẽ được cho vào máy xay chuyên dụng để xay nhuyễn với tốc độ rất cao để đảm bảo hạt được xay mịn tối đa. Trong quá trình xay, nước tinh khiết được thêm vào theo một tỷ lệ đã được tính toán sẵn để hỗn hợp xay xong có được độ đậm đặc như mong muốn.

Bước 3 – Lọc tách sữa và bã

Hỗn hợp hạt sen và nước sau khi xay sẽ được tiến hành lọc qua lưới dày để loại bỏ phần bã hạt sen, chỉ giữ lại phần nước. Bã hạt sen sau khi lọc xong có thể được tận dụng để làm nguyên liệu cho các sản phẩm khác như thức ăn chăn nuôi hoặc dùng làm phân bón hữu cơ.

Bước 4 – Nấu sữa và xử lý nhiệt

Dịch sữa hạt sen sau khi lọc sẽ được chuyển vào thiết bị chuyên dụng để tiến hành gia nhiệt. Nhiệt độ sẽ tăng dần lên trong khi bồn gia nhiệt liên tục khuấy để tránh tình trạng sữa bị cháy khét, ảnh hưởng đến hương vị.

Trong suốt quá trình nấu, nhiệt độ và thời gian nấu luôn được đội ngũ kỹ thuật kiểm soát chặt chẽ nhằm tiêu diệt một phần vi sinh vật nhưng vẫn giữ lại tối đa giá trị dinh dưỡng của sữa.

Bước 5: Lọc lại sữa

Ngay sau khi nấu, sữa sẽ được lọc lại một lần nữa qua lưới lọc mịn hơn để loại bỏ hoàn toàn các cặn siêu nhỏ sót lại ở bước lọc đầu tiên hoặc có thể hình thành trong quá trình gia nhiệt. Công đoạn này đảm bảo sản phẩm cuối cùng có độ mịn hoàn hảo, không gây cảm giác lợn cợn khi uống.

Bước 6 – Thanh trùng và đồng hóa

Tiếp đến, sữa được đồng hóa ở mức áp suất cao để phá vỡ các hạt chất béo và protein thành kích thước siêu nhỏ, phân tán đều trong sữa tạo ra cấu trúc đồng nhất, tránh tình trạng sữa bị tách lớp khi bảo quản.

Sau đó, sữa được thanh trùng bằng cách gia nhiệt nhanh chóng lên mức 135 – 150 °C trong vài giây rồi làm lạnh đột ngột. Quá trình này có tác dụng tiêu diệt toàn bộ vi khuẩn và bào tử có trong sữa, giúp sản phẩm có thể bảo quản ở nhiệt độ thường trong thời gian dài mà không bị hỏng, biến chất.

Bước 7 – Chiết rót và đóng gói

Công đoạn cuối cùng trong quy trình sản xuất sữa hạt sen là chiết rót sữa vào chai bằng máy chiết rót tự động và máy siết nắp tự động. Cuối cùng, sản phẩm được dán tem nhãn và sẵn sàng để đưa ra thị trường phục vụ người tiêu dùng.

Những điều cần lưu ý trong quá trình sản xuất sữa hạt sen

Trong quá trình sản xuất sữa hạt sen, có một vài điều quan trọng cần phải lưu ý để sữa thành phẩm có chất lượng tốt nhất và đảm bảo chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm:

• Kiểm soát nguồn nguyên liệu đầu vào: Nguyên liệu đầu vào cần được kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo có nguồn gốc rõ ràng để sữa thành phẩm có chất lượng tốt, an toàn cho sức khỏe.
• Thiết bị sản xuất: Dù là sản xuất sữa tiệt trùng hay sữa hạt sen, sữa bắp…. thì toàn bộ máy móc tiếp xúc trực tiếp với nguyên liệu và sữa phải được làm từ vật liệu inox không gỉ để dễ dàng vệ sinh và đạt chuẩn an toàn thực phẩm.
• Quy trình xử lý nhiệt: Nhiệt độ và thời gian nấu, thanh trùng sữa cần được kiểm soát chính xác. Tránh tình trạng quá nhiệt sẽ làm mất dinh dưỡng và thay đổi hương vị hoặc thiếu nhiệt sẽ không đảm bảo an toàn cho người dùng.
• Vệ sinh an toàn thực phẩm: Vệ sinh nhà xưởng, thiết bị và cá nhân phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định vệ sinh an toàn để ngăn ngừa nhiễm khuẩn chéo.
• Bao bì đóng gói: Bao bì dùng để đóng gói sữa ưu tiên dùng chai nhựa, chai thủy tinh, hộp giấy có khả năng chống tia UV và kín khí để bảo vệ sản phẩm tốt nhất.

Lời kết

Hy vọng qua bài chia sẻ dưới đây của maydonggoi.com.vn bạn đọc đã biết quy trình sản xuất sữa hạt sen gồm những công đoạn nào để biến nguyên liệu ban đầu thành những chai sữa thành phẩm thơm ngon, hấp dẫn.